Coen de Jong / TPO
Geschiedschrijving bestaat deels uit mythes. Winnaars en overlevers schrijven hun versie van gebeurtenissen op, want geschiedschrijving is een effectief politiek wapen. Ook activisten, immigratie-onderzoekers als Leo Lucassen en een historicus als Geert Mak plakken graag hun eigen mythologie uit het heden op het verleden. Dat leidt dan tot historische inzichten als ‘Nederland was altijd al een immigratieland en een multiculturele samenleving’, inzichten die aansluiten bij de politieke voorkeur van de boodschapper.
Een voorbeeld van een historische kwestie die sterk gepolitiseerd is geraakt is de dekolonisatie van Nederlands-Indië in 1945-49. Nederland kon deze periode moeilijk verkroppen, maar waarheidsvinding zoals in 1968 door ooggetuige Joop Hueting en recent onderzoek van Rémy Limpach bracht dat proces verder.
Nog beter zou zijn om ook de vergelijkende context te vertellen: oorlogen tegen een burgerbevolking of tegen guerrilla’s leiden standaard tot oorlogsmisdaden. Kijk maar naar Vietnam, Afghanistan of het Turkse optreden tegen de Koerden. Nederland is daarin niet beter of slechter dan andere landen. Historisch onderzoek moet echter niet primair het karakter van een rechtszaak of de beantwoording van een juridische schuldvraag hebben.
